1. Cành lá xum xuê hay sum suê hay sum sê?
Nếu đọc báo, xem mạng xã hội chúng ta sẽ thấy cả 3 cách viết kể trên. Câu hỏi đặt ra là viết cây trái/cành lá xum xuê hay sum suê hay là sum sê mới chính xác.
Theo tìm hiểu của Nghệ ngữ thì:
-
Viết sum sê chính xác nhất do đây là từ được dùng phổ biến, được ghi nhận trong nhiều từ điển uy tín.
-
Viết sum suê cũng đúng nhưng từ này ít dùng hơn, được ghi nhận ở một số từ điển.
-
Viết xum xuê là sai chính tả, do nhầm lẫn s/x, sum và xum như trường hợp sum vầy hay xum vầy, sum họp hay xum họp mà chúng tôi từng đề cập.
Cụ thể hơn, từ “sum sê” được ghi nhận trong các từ điển uy tín sau:
-
Từ điển tiếng Việt của Viện ngôn ngữ học ghi nhận “sum sê” là tính từ với nghĩa “(cây cối) có nhiều cành lá rậm rạp, tươi tốt”.
-
Từ điển – Lê Văn Đức ghi nhận “sum sê” là “um tùm, tươi tốt”
-
Từ điển mở – Hồ Ngọc Đức và Đại Từ điển Tiếng Việt ghi nhận “sum sê” như “sum suê” với nghĩa “Có nhiều cành lá rập rạp, tươi tốt”
-
Từ điển – Việt Tân và Từ điển – Khai Trí đều ghi nhận “sum sê” là “nói cây cối rậm rạp, nhiều cành lá”.
-
Từ điển – Thanh Nghị, từ điển Nguyên Lân cũng ghi nhận “sum sê” với nghĩa “cây cối rậm rạp, tươi tốt”.
Trong tất cả các từ điển kể trên đều không ghi nhận “xum xuê”, mà chỉ ghi nhận “sum sê” hoặc “sum suê”. Như vậy, có thể khẳng định sum sê và sum suê là những từ viết đúng chính tả. Trong đó, từ sum sê là từ được ghi nhận phổ biến nhất mà chúng ta nên dùng.
2. Vì sao nhiều người nhầm lẫn thành xum xuê?
Trên báo chí lẫn mạng xã hội chúng ta sẽ thấy cách viết sai chính tả “xum xuê” rất phổ biến. Dưới đây là minh chứng cụ thể:
-
❌ Trồng cây trái xum xuê dù cả năm không bón phân (Báo Thanh Niên)
-
❌ Nhớ nhung miền cù lao xum xuê cây trái (Báo Thanh Niên)
-
❌ Ghép cây dừa và táo ra quả xum xuê (Báo Tuổi trẻ)
-
❌ Cây lá xum xuê
-
❌ Cây trái xum xuê
-
❌ Cây cối xum xuê
-
❌ Vườn cây trái xum xuê
-
❌ Tán lá xum xuê
Vì sao nhiều người nhầm lẫn như thế? Theo chúng tôi lý do chính là họ không hiểu nghĩa từ nguyên nên nhầm lẫm “xum” và “sum”.
Cụ thể, chữ “sum” trong “sum sê” được mượn nguyên tự hình và tự nghĩa của chữ sâm 森 trong Hán tự, để chỉ sự đông đúc, vui tươi, rậm rạp. Như vậy, sum sê là chỉ sự rậm rập, nhiều cành lá…
Kết lại, khi bạn đọc thắc mắc viết cành lá xum xuê hay sum suê hay sum sê thì bạn có thể chọn 2 cách viết là: cành lá sum sê, cành lá sum suê. Còn viết cành lá xum xuê là sai bạn đọc nha. Nếu còn thắc mắc hãy nhắn tin qua Facebook tiếng Nghệ hoặc xem thêm TẠI ĐÂY nhé!
