Tuyển tập những bài thơ Giang Nam hay nhất

Thơ Giang Nam và các tác phẩm tiêu biểu của ông là di sản văn học đồ sộ của Việt Nam. Bằng tài năng của mình, ông đã để lại nhiều tác phẩm đại diện cho tinh thần chiến đấu anh dũng, bất khuất của nhân dân Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Các tác phẩm tiêu biểu của Giang Nam

Giang Nam (1929 – 2023) là nhà thơ nổi bật trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, được biết đến với các tác phẩm mang đậm tinh thần yêu nước và khát vọng hòa bình.

Trong đó, Quê hương là một trong những bài thơ của Giang Nam nổi tiếng nhất. Bài thơ không chỉ diễn tả tình yêu sâu sắc dành cho quê hương mà còn thể hiện nỗi nhớ quê tha thiết của người lính đang phải xa nhà. Các hình ảnh trong bài thơ gợi nhớ về quê hương thân yêu, là động lực và nguồn cảm hứng để tiếp tục chiến đấu.

Ngoài thơ, Giang Nam còn sáng tác nhiều tác phẩm văn xuôi như truyện và ký, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến và xây dựng đất nước.

Các tác phẩm tiêu biểu của Giang Nam

Cùng điểm qua các tác phẩm hay xuất sắc ở thể loại thơ và văn xuôi giúp bạn hiểu hơn về phong cách sáng tác của Giang Nam:

Thơ

• Tháng Tám ngày mai (1962).
• Quê hương (1962).
• Trường ca Người anh hùng Đồng Tháp (1969).
• Vầng sáng phía chân trời (1978)
• Hạnh phúc từ nay (1978).
• Thành phố chưa dừng chân (1985).
• Trường ca Ánh chớp đêm giao thừa (1998).
• Mầu nhiệm (1999).
• Trường ca Sông Dinh mùa trăng khuyết (2002)
• Lắng nghe thời gian (2008).
• Trường ca Người đi mở đất.

Văn xuôi

• Truyện ngắn: Vở kịch cô giáo (1962).
• Truyện kí Người giồng tre (1969).
• Truyện kí Trên tuyến lửa (1984).
• Truyện kí Rút từ sổ tay chiến tranh (1987).
• Hồi kí Tôi đã học văn theo kiểu của mình (1995).
• Hồi ký Sống và viết ở chiến trường (2004).

Tổng hợp thơ Giang Nam hay

Dưới đây là những bài thơ hay của Giang Nam giúp bạn hiểu rõ hơn phong cách sáng tác cùng tài năng nghệ thuật:

Quê hương

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trườngYêu quê hương qua từng trang sách nhỏ:“Ai bảo chăn trâu là khổ?”Tôi mơ màng nghe chim hót trên caoNhững ngày trốn họcĐuổi bướm cầu aoMẹ bắt được…Chưa đánh roi nào đã khóc!Có cô bé nhà bênNhìn tôi cười khúc khích…

***

Cách mạng bùng lênRồi kháng chiến trường kỳQuê tôi đầy bóng giặcTừ biệt mẹ tôi điCô bé nhà bên – (có ai ngờ!)Cũng vào du kíchHôm gặp tôi vẫn cười khúc khíchMắt đen tròn (thương thương quá đi thôi!)Giữa cuộc hành quân không nói được một lờiĐơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại…Mưa đầy trời nhưng lòng tôi ấm mãi…

***

Hoà bình tôi trở về đâyVới mái trường xưa, bãi mía, luống càyLại gặp emThẹn thùng nép sau cánh cửa…Vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ– Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!)Tôi nắm bàn tay nhỏ nhắn ngậm ngùiEm vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng…

Hôm nay nhận được tin emKhông tin được dù đó là sự thậtGiặc bắn em rồi quăng mất xácChỉ vì em là du kích, em ơi!Đau xé lòng anh, chết nửa con người!

Xưa yêu quê hương vì có chim có bướmCó những ngày trốn học bị đòn, roi…Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đấtCó một phần xương thịt của em tôi.

Lời bình: 

Quê hương của Giang Nam mang đến một cảm xúc chân thành và sâu lắng về tình yêu quê hương. Với những hình ảnh gần gũi và quen thuộc, tác giả khắc họa sự gắn bó sâu sắc của con người với mảnh đất nơi mình sinh ra và lớn lên. Từ những chi tiết bình dị nhưng đầy ý nghĩa, bài thơ không chỉ thể hiện nỗi niềm nhớ quê mà còn tôn vinh vẻ đẹp và giá trị của quê hương trong tâm hồn mỗi người.

Vô duyên

Gặp bài thơ cũ viết tặng emGiấy đã vàng chưa đến tay người nhậnTrong đáy ba-lô, giữa bao thư bè bạnNgười đã xa rồi, thơ cũng hoá vô duyên…

Lời bình: 

Vô duyên là tác phẩm mang đậm tính châm biếm và hài hước. Với lối viết tinh tế và sắc sảo, tác giả phản ánh những tình huống và tình cảm không thuận lợi trong mối quan hệ giữa người với người. Bài thơ là một sự chỉ trích nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về những tình huống trớ trêu và bất cập trong cuộc sống, đồng thời thể hiện sự hiểu biết và tinh thần lạc quan của tác giả.

Miền Nam có Bác

Bác ơi, yêu Bác vô cùng,Khi lời Bác đến giữa lòng miền Nam:“Sông có cạn, núi có mòn,Bắc Nam mãi mãi là con một nhà;Miền Nam là máu thịt ta,Càng đau thương càng tỏ ra Thành đồng.”Miền Nam mang Bác trong lòngGiữa bom đạn, giữa những vòng thép gai.Bác ơi! Yêu bác vô cùng,Miền Nam có bác: Thành đồng sắt son.

Miền Nam có Bác

Lời bình: 

Miền Nam có Bác là bài thơ đầy tự hào và kính trọng của Giang Nam đối với Bác Hồ và những đóng góp vĩ đại của Người cho đất nước. Bài thơ ca ngợi tình yêu thương và sự quan tâm của Bác đối với miền Nam, đồng thời khẳng định niềm tin vào sự đoàn kết và phát triển của đất nước dưới sự lãnh đạo của Bác.

Đây là một tác phẩm thể hiện lòng kính yêu và sự tri ân đối với những giá trị mà Bác đã để lại.

Lá thư thành phố

Ôi! dòng chữ tím nghiêng nghiêng nétMảnh giấy vàng hoe chẳng kẻ dòngAnh nghe hơi ấm bàn tay nhỏTrên phong bì đậm dấu quê hương…

Thư em đến giữa mùa mưa gióHé một trời xuân nắng hửng lênMưa vẫn rơi nhiều trên đất đỏQuê nhà em ở, nhớ mông mênh!

“Con vẫn ăn chơi, em vẫn khỏeAnh yên lòng nhé, chốn rừng xanh!Dây bầu sai trái sau nhà đóVẫn đợi anh về hái nấu canh

Con nhớ anh thường đêm biếng ngủNó khóc làm em cũng sụt sùiAnh nhớ gởi về manh áo cũỦ con, cho mẹ ấm nhờ hơi

Em vẫn ngày ngày đi gánh mướnThương em các chị giữ dùm conBạn không ruột thịt mà yêu mến!Em biết vì sao… Anh biết không?

Nhà ta mấy bận mưa hư nátMái lá tơi bời, lạnh gối chăn!Em không buồn lắm vì em biếtAnh khổ nơi xa gấp mấy lần!

Cao su! Rừng núi sương rưng lệTrời! Những đêm dài lạnh cắn răng!Em thương anh khổ vì con, vợĐem giọt mồ hôi, đổi miếng ăn!

Em biết giờ đây bên gốc mủAnh khơi dòng nhựa để ngày maiNhựa chảy, anh không ngừng chiến đấuBên anh đồng chí biết bao người…”

***

Anh gục đầu trên dòng chữ nhỏMà lòng thổn thức suốt canh thâuTưởng thấy bóng em sau cánh liếpĐêm đêm nghe gió rít qua đầu!

Nửa căn nhà trống, vài phiên chợĐôi cánh tay gầy, một mụn conMưa nắng đã phai màu áo cướiGiấc mơ còn lại: một lưng cơm!

Vì ai em khổ, con ta khổĐây đó tuy gần vẫn quá xa!Mủ cao su chảy đông thành máuTức nước, ngày mai phải vỡ bờ!

Em thấy không em trời hửng sángĐêm dài nô lệ sẽ đi qua!Em ơi anh gởi niềm tin tưởng:Có toàn dân tộc đứng bên ta

Lời bình: 

Lá thư thành phố viết về những cảm xúc và suy nghĩ của người sống trong thành phố lớn. Với lối viết chân thực và cảm xúc, tác giả bày tỏ những cảm nhận về sự vất vả, sự xa cách và sự hối hả của cuộc sống đô thị. Bài thơ là một bức tranh sinh động về cuộc sống hiện đại và những cảm xúc cá nhân của người sống trong đó.

Trước tờ giấy tắng

Chị ngồi trước tờ giấy trắngHàng giờ không viết một câuBóng cây ngắn dần theo nắngĐàn trâu chậm chạp qua cầu

Mái tôn nóng bừng ngột ngạtTrán con lấm tấm mồ hôiCổng đồn mấy thằng lính gácĐứng im như chết lâu rồi!

Con bé nhay nhay vú mẹBàn tay nhỏ bé mân mêChum chúm môi hồng nở héChói chang nắng lửa trưa hè

Có gì cay cay trong mắtCó gì mằn mặn trên môi…Không, không thể là nước mắt!Cắn răng, quyết giữ cuộc đời!

Vụt hiện những ngày kháng chiếnGiành từng góc ruộng bờ aoVụt hiện những ngày trên bếnVẫy khăn anh bước xuống tàu!

Chúng muốn em cầm dao cắt ruộtXẻo từng thớ thịt, đường gânCả biển rộng trời xanh bát ngátCủa chúng ta và Tổ quốc yêu thân

Con lại khóc ngất trong tiếng thétĐôi tay gầy cuống quýt bíu vai emEm điên mất! Kìa, làn môi mọng ướtRời vú em vẫn còn nút, còn thèm!

Có nên viết, để con ta được sốngDù một ngày, một buổi nữa rồi thôi!Em là mẹ, lòng ai không dội sóngTrước tình con, khi bão nổi những cơn dài

Chị cầm viết, tần ngần… môi mím chặtBỗng cau mày, ôm vú, mắt rưng rưngCán viết rời tay lăn tròn xuống đấtDấu răng con trên đầu vú tím bầm!

Chị bỗng giật mình nhìn con trông nuốiĐôi mắt con như hờn dỗi, nghẹn ngàoCon không nói, nhưng chị nghe tiếng nói:– “Có thể nào như thế được, mẹ ơi!”

Có bóng ai về bên cạnh chịMào áo quen quen mắt sáng ngờiDa sém nắng, mặt buồn, nghiêm nghị:– “Có thể nào như thế được, em ơi!”

Chị bỗng vùng lên, tưởng đang nắm tay chồngDay dứt quá, giữa buồn, vui, mừng, giậnLũ quỷ ập vào, dí súng bên hôngChị vẫn ngồi nghiêm trước tờ giấy trắng

Lời bình: 

Trước tờ giấy trắng thể hiện sự lắng đọng và trăn trở của tác giả trước việc bắt đầu một tác phẩm mới. Tờ giấy trắng tượng trưng cho sự bắt đầu và cơ hội mới, đồng thời cũng mang đến sự lo lắng và mong mỏi của một nhà thơ khi đối diện với việc sáng tác.

Bài thơ khám phá những cảm xúc và suy tư của tác giả khi đứng trước thách thức sáng tạo.

Tiếng nói Việt Nam

Lời Tổ quốc êm êm như tiếng máBên vành nôi ru giấc ngủ con thơTôi nghe giọng miền Nam thương mến lạTha thiết như quen thuộc tự bao giờ!

“Đây tiếng nói Việt Nam! Đây Hà Nội”Xa muôn trùng vẫn thầm thĩ bên tai!Rút lại cách ngăn, đẩy lùi bóng tốiThắp niềm tin cháy sáng giữa tim người

Như vú mẹ không cạn nguồn sữa quýNhư dòng sông vô tận chẳng ngừng trôiGói trọn tâm tình trên đôi cánh nhẹLàn sóng đi mang nắng khắp phương trời!

Từng đoạn, từng lời, từng câu, từng chữTừng tiếng đọc sai, từng lỗi nhỏ thông thườngSao vẫn ấm, ngọt ngào như hơi thởĐẹp như lòng chung thuỷ của người thương!

Tiếng chị phát thanh viên dịu dàng, trong sángBáo tin mừng: một nhà máy lắp xongTôi tưởng thấy ngày mai vui chiến thắngỐng khói hoà bình vươn trên nước Cửu Long!

Ôi! những buổi quân thù về càn quétQuê hương ta – Chị đang nói bỗng dừngChị đã đọc bản tin nhoà trong nước mắtHàng triệu người nghe chị cũng rưng rưng…

Xe tăng Mỹ nghiến trên đường phốVà những lời ca cuồng loạn dâm ôKhông ngăn được – bàn tay nào ngăn nổiTiếng nói Đảng ta, tiếng nói của Bác Hồ!

Khúc hát Điện Biên vẫn ấm từng khe cửaPhá vành đai, xuyên giới tuyến, tháp canh!Sài Gòn thức đêm đêm theo Hà NộiNghe tin thủ đô đập giữa tim mình!

Lời bình: 

Tiếng nói Việt Nam là bài thơ của Giang Nam tôn vinh giá trị và vẻ đẹp của tiếng Việt. Bài thơ không chỉ ca ngợi sự phong phú và đa dạng của ngôn ngữ mẹ đẻ mà còn thể hiện niềm tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc.

Với ngôn từ tinh tế và cảm xúc chân thành, tác giả đã gửi gắm thông điệp về sự quý trọng và bảo tồn ngôn ngữ dân tộc.

Nghe em vào đại học

Nghe em vào đại họcNửa tin nửa ngờ, tên lại trùng tên…Hôm nay nhận được thư emNét chữ nghiêng nghiêng cười trên giấy trắngAnh ngồi đây thấy trời hửng nắngTrên Hồ Gươm và trên mái đầu emNgọt gió quê hương, sông rạch dịu hiền…Miền Nam, em ơi còn nhớKháng chiến năm nào gian khổĐồn giặc bủa vây, thôn xóm điêu tànTrường, giặc đốt rồi, còn lại ánh trăngGiữa hai trận càn, anh dạy em học chữMẩu than đen vẽ lên tường gạch đỏNhững lá cờ sao bên những vòng trònĐầu nghiêng nghiêng theo nét chữ run run…Có những buổi học em học bài không thuộcAnh không mắng nhưng em buồn em khóc!Thương em, anh cố dỗ dành:“Ráng học sau này cho được bằng anhĐể chép bài ca, đọc thông tin tức!”Ôi! mơ ước tầm thường, đơn giản nhấtSao ngày xưa vẫn quá lớn, em ơi!

“Bài ca” hôm nay em chép được rồiKhông phải bài “Đoàn quân đi…” thuở trướcAnh chưa bước chân vào trường đại họcChưa lên giảng đường, chưa mặc áo sinh viênChưa biết vì sao ngày tối tiếp liềnChưa biết quê ta nơi nào nhiều quặng…Giặc dành cho ta nhà tù, bom đạnBảy năm rồi trong máu lửa đấu tranhThầy giáo dạy em năm trước học vầnVẫn chưa vượt quá chương trình cấp một!Vẫn chật vật với những bài số học!Thư viết cho em phải xóa sửa mấy lần!Anh không buồn vì anh biết em anhĐang ngồi thay anh dưới mái trường đại học

Mai ngày nước nhà thống nhấtEm lại về dạy chữ cho anhKhông phải bằng than vẽ, gạch thềm đình!Không phải phập phồng giữa vòng đai giặc…Em sẽ bảo anh: “Cố lên, gắng học!…”Anh sẽ mỉm cười nhớ những đêm trăng…Chế độ cho em đôi cánh chim bằngVà vinh dự được làm người đi trước!

Anh sẽ để riêng một đêm thức suốtKể em nghe chuyện chiến đấu miền Nam…Câu chuyện mở đầu: “Thuở ấy, ở quê hươngAnh chỉ học có một trường: Cách mạng…”

Nghe em vào đại học

Lời bình: 

Nghe em vào đại học đầy ắp sự động viên và hy vọng của Giang Nam đối với người em gái sắp bước vào giảng đường đại học. Bài thơ không chỉ thể hiện niềm vui và sự tự hào về thành công của em mà còn gửi gắm những lời chúc tốt đẹp và kỳ vọng vào tương lai.

Đây là tác phẩm thể hiện tình cảm chân thành và sự quan tâm sâu sắc của tác giả đối với những người thân yêu.

Chùm tứ tuyệt cho em

Điện nhấp nháy bờ xa, sương lạnhMà vẫn nghe máy nổ dưới chân đèoChợt nhớ sắp vào mùa gieo hạtĐêm ở quê nhà em ngủ được bao nhiêu?(Hồ Balatông Hunggari 1977)

Đã hẹn với nhau ngày thắng giặcVề ven rừng cũ hái phong lanNăm năm rồi nhỉ em còn nhớTết ngoài này, lòng ở Trường Sơn.(Hà Nội 1980)

Biển nói với em về hạnh phúcVà với anh về những chuyến điĐêm không tiếng sóng nằm thao thứcBiển và em nỗi nhớ tràn đầy.(Hà Nội 1981)

Chiều mưa Sài Gòn, gió giật những cành meNghe bão miền Trung thương em một mình bối rốiBao cơn bão đi qua cuộc đời con gáiVẫn mình em chống chọi, vẫn mình em.(Thành phố Hồ Chí Minh 1982)

Có cái gì trong nắng, nắng vàng hơnCó cái gì trong xôn xao sóng vỗAnh nhìn đâu cũng thấy màu áo đỏEm xa rồi, tất cả nói thay em.

Lời bình: 

Chùm tứ tuyệt cho em là tập hợp các bài thơ ngắn gọn nhưng đầy ý nghĩa của Giang Nam dành tặng cho người em gái. Các bài thơ trong chùm tứ tuyệt thể hiện sự tinh tế và sâu lắng trong cảm xúc, với từng câu chữ đều được chọn lọc kỹ lưỡng để truyền tải những thông điệp tốt đẹp. Đây là món quà văn học ý nghĩa và đẹp đẽ dành cho người em.

Tiếng gọi mùa xuân

Hàng me thay lá xanh những con đườngNhững cây bàng sân nhà đỏ rựcBầy chim vắng lâu ngày bỗng kéo về náo nứcThành phố lắng nghe tiếng hót trong ngần

Ôi mùa xuân ta mong đợi. Thời gianMang đến cho cành hoa thơm, trái ngọtNgười gieo hạt trong mưa giông và bão rớtBiết ơn mỗi ngày chói lọi mặt trời lên

Vẫn còn đây sông Bến Nghé, dòng kênhĐỏ bóng cờ nghĩa quân thuở ấyVẫn còn đây chiếc cầu mang tên “Công lý”Và lời Anh gọi Bác buổi đi xa

Thành phố của ta, thành phố của taYêu biết mấy những con đường rất trẻBến Bạch Đằng, sóng vỗ thân tàu nhè nhẹChuyến xa nước đầu tiên năm tháng vẫn bồi hồi

Chào những ngày đang đến ấm tin vuiCuộc sống hồi sinh trong từng búp láCuộc sống xanh trên đồng rổ bom toạ độNói với mỗi người thầm kín, thiết tha

Tóc mẹ bạc rồi. Gian khổ, cách xaVà thời gian đi qua: nỗi thuơng, nỗi nhớBao giờ con về? Hàng me, xóm thợVẫn từng đêm thao thức, từng đêm

Nghe trong lùm bông giấy tiếng chimMàu hoa đỏ như màu hạnh phúcTưởng bầu trời này chưa từng vẩn đụcTưởng mảnh đất này chưa nát dấu giày đinh

Có gì vui mà mắt em long lanhĐừng hỏi nữa anh để nghe dòng sông hátRặng mù u và khoảng trời bát ngátMây trắng đùn lên từ những cánh rừng

“Nhà Bè nước chảy chia haiAi về Gia Định, Đồng Nai thì về…”Bến nước, dòng sông, con đò tay vẫyĐất chưa khô dấu chân thú, chân người

Người đã đổ mồ hôi vì những mùa vuiNgọn khói đốt đồng, màu xanh của lúaÔi mảnh đất mà đời ta gắn bóXa nhớ, về thương mãi mãi của lòng

Chị nhìn hàng dừa, chị nhìn dòng sôngNhững con sóng dập dồn như nỗi nhớMẹ ơi, mẹ không còn chiều đón con trước ngõNhưng ở nơi nào cũng có mẹ bên con

Ngày mai vào trận đánh hợp đồngChị muốn con yên lòng nghe súng nổTin ở mẹ khi nhìn về thành phốSáng một góc trời phía nam, tim ta

…Chiều hai mươi tháng giêng, Việt cộng đánh vào Khe SanhSáu ngàn thuỷ quân lục chiến Hoa Kỳ đang phản công thắng lợiSư đoàn 1 không vận từ An Khê đã bay ra HuếQuảng Trị và Thừa Thiên: báo động toàn phần

Mười ngày liền, đài Sài Gòn, đài quân đội huênh hoangKhe Sanh: Cối xay thịt khổng lồ sẽ nghiền nát sư đoàn 325 của địchKhe Sanh: Cố gắng cuối cùng của Tướng GiápQuân đội đồng minh vẫn làm chủ chiến trường

Và đây nữa:Tình hình an ninh trên toàn lãnh thổ khả quanNên thủ tướng cho phép đốt pháo mừng xuân trong ba ngày tếtSài Gòn mỉm cười nghe quân thù khoác lácKhi những chiếc trực thăng tải thuơng hối hả đi, về

Đêm nay đêm cuối cùng của nămThành phố bừng lên trăm dáng màu rực rỡTiếng nhạc xập xình, ánh đèn xanh đỏNhững chiếc xe rồ máy vút trên đường

Không, vẫn là cuộc sống bình thườngCủa một Sài Gòn quay cuồng trong men rượuTrong những vòng tay nồng nàn, đắm đuốiTrong thú vui và nỗi chán chường

Vẫn là một Sài Gòn lạc lõng giữa quê hươngCố quên chiến tranh, bom rơi ngoài ngõHiện tại, tương lai bao điều ấp ủVề đâu giữa bốn phía rào gai?

Vẫn là một Sài Gòn của tướng tá tay saiGiàu sụ đô la, vàng và biệt thựHọ ngồi trực thăng, đếm những xóm làng bị thiêu trong lửaHọ cám ơn chiến tranh nuôi béo lũ diều hâu

Đêm cuối cùng của năm, họ kết toán lỗ lờiHả hê cười trên khăng tang và nạng gỗChúc mừng nhau bằng năm mười năm cũHọ ngắm mai vàng ước đời mãi là xuân

Vâng, vẫn là cuộc sống bình thườngCái bình thường của biển khơi trước cơn giông tốCủa lũ trẻ mồ côi xin ăn trên hè phốCủa những Chí Hoà, Thủ Đức chật ních tù nhân

Sau những đại lộ thênh thang, những tủ kính sáng đènCó một Sài Gòn từ baon giờ vẫn sốngKhông có tên, cái Sài Gòn khổ đau và hy vọngVườn Chuối, Bàn Cờ, Khánh Hội, Thủ Thiêm

Đêm cuối cùng của năm, còn chạy gạo chạy tiềnNhững đôi mắt thâm quầng chỉ mong được ngủNhà ổ chuột làm sao có hao trên cửa sổMột Sài Gòn không biết có mùa xuân

Chờ đợi gì đêm nay hỡi mẹ, hỡi emTiếng pháo nổ có xua đi nỗi khổÔii tiếng pháo từ ngàn xưa làm cho ma quỷ sợGiờ chúng đốt ăn mừng lính Mỹ đến càng đông

Chờ đợi gì đêm nay những người thợ Ba SonThân phận tù nhân giữa vòng kìm kẹpNhững công nhân bến tàu, cán thépNhững cô thợ dệt Bà Quẹo, Bảy Hiền

Chờ đợi gì đêm nay, những thôn ấp ngoại thànhHoả châu rơi, lính Mỹ nằm phục kíchNhững thanh niên chặt ngón tay để khỏi đi quân dịchNhững người vợ lính đón chồng về trong túi ni-lông

Một ánh lửa trong đêm rung chuyển cả phố phườngCho chế độ này tan đi. Tổng thống và cảnh sátMột lời gọi thiêng liêng: Vì tự do độc lậpCho mỗi người thành Phù Đổng giương lê

Ôi chỉ là giấc mơ khi con én bay vềMang hơi ấm của mặt trời và lửa bếpMột điều gì mơ hồ và mãnh liệtTrên cả nỗi đau đang đến từng giờ

Lời bình: 

Tiếng gọi mùa xuân của Giang Nam tươi vui và tràn đầy sức sống về mùa xuân. Tác phẩm mang đến hình ảnh mùa xuân rực rỡ, với sự khởi đầu mới và niềm vui tràn ngập. Bài thơ không chỉ khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên trong mùa xuân mà còn gợi mở những cảm xúc tích cực và hy vọng trong lòng người đọc.

Người con gái Sài Gòn

Đêm không ngủ. Chân trời bầm pháo sángSài Gòn nghe bom nổ rất gầnĐất rung chuyển. Và ánh đèn vụt tắtMặt người nhoà đi trong màu đen chiến tranh

Đêm không ngủ. Ai reo chè ngoài phốMòn mỏi canh khuya tiếng guốc đi vềMột Sài Gòn bao năm rồi vẫn thứcTrong tiếng gầm của pháo, của xe

Đêm không ngủ. Bỗng dưng trào nước mắtNghe gót dày đinh đau nhức vỉa hèNghe nhạc trỗi một bài ca man dạiNghe tiếng cười thác loạn, rủ rê

Chúng đang tự đốt mình trong men rượuTrong lụa là và những cặp môi hônChúng đang vui sau những giờ bắn giếtMáu Việt Nam trong túi chúng thành vàng

Ngày mai lũ chúng đi về đâuÔi những kẻ chỉ sống bằng tội ác!Đêm không ngủ nghe vọng về khúc hátCủa những tháng năm, của những cuộc đời

Con sông mang tên thành phố sáng ngờiĐêm nay nữa có đưa Anh trở lạiQua vùng trắng, con cuốc kêu khắc khoảiNgười đầu sông thương nhớ kẻ cuối sông

Nằm nghe hơi thở ấm của conTrong muôn tiếng của thời gian chảy xiếtTrong nỗi nhớ thiêu cháy từng tờ lịchMuốn có cánh bay đến những chân trời

Con hãy ngủ ngon, mẹ không hát ru hờiKhi bom nổ và xiềng rung loảng xoảngHãy ngủ bình yên để mai này khôn lớnCâu hát mẹ ru dành tiễn con lên đường

Con sẽ đi dưới hàng cau quê hươngCó cánh cò bay, có chiều ráng đỏMàu bùn đất ngàn năm vẫn đóMột quê hương thực sự của mình

Hãy ngủ yên và biết đợi chờHỡi những quả mìn tròn xoe có mắtLửa nghìn độ hãy chôn sâu, nén chặtCho một ngày sắt thép chảy, chúng ta qua

Hãy ngủ yên và biết đợi chờHỡi khẩu súng mang nghĩa tình đồng chíKhi đất nước thề không làm nô lệNghìn gió hôm nay góp cho bão ngày mai

Mắt kẻ thù đỏ như hòn thanĐã bao lần nhói lên da thịt chịĐã bao lần chị ôm con thủ thỉNói với người xa, cũng là nói với mình

Chúng là bóng đêm che khuất bình minhLà cái chết chúng căm thù hạnh phúcEm sợ lắm, những ngày dài tù ngụcCòn bao lâu nữa, hở Anh?…

“Xe Mỹ cán người, bà con ơi đuổi theo”Tiếng ai gọi vang vang đường phốVà tiếng súng, tiếng bàn chân hối hả– “Đánh chết tụi Mỹ đi, nợ máu chúng phải đền”

Xe cảnh sát, xe hiến binh còi hụ như điênKhông ngăn nổi làn sóng người lao tớiNhững bác xích lô, cánh tay trần đen đủiNhững em nữ sinh ôm cặp, tóc rối bời

Mẹ nằm trên manh chiếu tả tơiVương vãi quanh mình gánh hàng bé nhỏHạt bắp hạt xôi từng nuôi ta đóTừ ngày xưa, ngày xưa…

Mãi mãi mẹ không còn quạt giấc ngủ em thơMãi mãi mẹ vẫn mơ một căn phòng ấm cúngVuốt mắt cho mẹ hôm nay là cháu con, bè bạnThủ Thiêm, cầu Ông Lãnh, Thị Nghè

Quân giết người đáng nguyền rủa, hãy ngheNỗi căm giận của đất này cháy bỏngTrả lại chúng taTrả lại chúng taNhững cuộc đời tảo tần khuya sớmGạch, đá ném vào cảnh sát như mưa

Chống với hoả tiễn, dùi cui chỉ có lòng ngườiÁo rách toạc, mồ hôi lăn trên máAi ngã đó còn quát to: Đừng sợAnh níu xe cho em nắm tay bạn cản đường

Người bị lôi đi, mắt mở trừng trừng– Bà con ơi, này quốc gia, độc lập!Quằn quại trong khói caytay bật máu vẫn ôm ghì lấy đấtTrước lũ hung thần mang mặt nạ, không tim

Ôi phải đứng nhìn tội ác, lặng imNước mắt chị trào ra, chị nuốt vào mằn mặnSao thịt da này không là bom nổ mạnhSao tia mắt này không là lửa đốt xe!

Chúng sẽ vùi mẹ nơi nào, lén lút khi đêm vềKhông nấm mộ và không người khócChỉ có cô đơn và tủi nhụcÔi đất mẹ nằm cũng là đất của cha ông

Khi kẻ làm ra luật pháp là bọn cướp ngồi trên xe tăngKhi người chủ nhà không còn nhà để ởÔi những em gái mồ côi bới rác nuôi em và chết trong lặng lẽBên những buynh đinh chọc trời và bao cát, súng liên thanh

Chúng phải trả cho ta không chỉ màu xanhChúng phải trả cho ta không chỉ máu và nước mắtĐi giữa Sài Gòn trong tiếng gầm xích sắtNói gì với mẹ, mẹ ơi!

Bỗng nhớ một vùng quê ngoại xa xôiNơi đó hai muơi năm chưa bao giờ im tiếng súngNơi đó cây chết khô và đất thì nóng bỏngNơi đó người sống dưới hầm bên những hố bom

Nơi đó mẹ đã ra đi như một anh hùngBông huệ nở hồng như sắc cờ trên gò cao mẹ nghỉNơi đó em gái thân yêu đã thành dũng sĩÔi con bé năm nào đã giận chị, bỏ cơm

Củ Chi, Củ Chi… cũng bụi tầm vông, con rạch, mảnh vườnGang tấc đấy mà nhớ thương vời vợiNgười xa quê nghe nhiều hơn đất gọiBiết sống thuỷ chung, sống làm thép, làm đồng

Trời xanh cao báo hiệu một cơn giôngCó tiếng tu hú kêu từ nơi nào sâu thẳmNhư trong mơ, những dãy phố dài vô tậnDưới lửa hè rám mặt, bùng sôi

Ôi chị thèm làm sao được nói tiếng nói con người“Tao là Việt cộng đây” trước một bầy dã thúAnh thân yêu, giờ đang ở nơi nào súng nổVì Sài Gòn, vì tất cả máu đổ ra

Ôi chị thèm được sống như hôm quaGiặc đến, lên vành đai đánh giặcNgủ rất yên trong tiếng gầm đại bácCó xóm, có làng chia vui chia đau

Sài Gòn ơi, bằng tiếng kêu maLũ cú vọ muốn ghì đêm vào ngực chúngChúng sợ mặt trời mọc lêntừ những hẻm nghèo nước đọngChúng sợ đốm than hồng ta ấp ủ kiên trinh

Chúng sục sạo, chúng tìmđiều bí mật không tênThành phố không một giờ yên nghỉ

Sau cánh cửa mỗi gia đình là nỗi đau vò xéNgày mai ai bị giết? Ngày mai ai vào tù?

Lửa rồi soi rõ mặt kẻ thùLửa rồi đốt những phi trường chất đầy bom xăng đặcVà những buynh đinh, những buynh đinh tội ácÔi người giữ lửa không tên, người giữ lửa cho đời…

Người con gái Sài Gòn

Lời bình: 

Người con gái Sài Gòn viết về hình ảnh người phụ nữ Sài Gòn, thể hiện sự yêu mến và ngưỡng mộ của tác giả đối với vẻ đẹp và cá tính của người phụ nữ thành phố. Bài thơ phản ánh sự quyến rũ và sự mạnh mẽ của người con gái Sài Gòn, đồng thời là một bức chân dung sinh động về phụ nữ trong lòng đô thị nhộn nhịp.

Con viết bài thơ dâng Bác

Vui sao giữa những ngày gian khổBác bỗng về đây với chúng conTờ báo mới thơm mùi mực mớiĐến với con qua lớp lớp Trường Sơn

Con nhìn Bác nghẹn ngào không chớp mắtBác Hồ đây, Cha của chúng con đây!Bác vẫn khoẻ hồng hào, trông rắn chắcHơn thuở đầu tiên Bác đứng giữa lễ đài!

Con nghe nói năm xưa Bác ra mặt trậnCũng ruột nghé gạo đầy, cũng ống muối, ba lôGiữa Hà Nội tươi vui đẹp màu áo sắc cờBác vẫn giản đơn như cuộc đời bộ độiVẫn đôi dép cao su bốn mùa không thay đổiVẫn bộ đồ ka-ki quen thuộc, bạc màuMẹ hiền ơi! từng hạt thóc cọng rauNuôi con lớn thuở nước non còn nô lệMẹ có biết đâu ngày nay con có MẹYêu thương con hơn máu mủ ruột ràMẹ không còn nhưng con mẹ đẻ raĐã lớn lên do tay Người dìu dắtCon nhớ như in từng lời của BácTiếng nói quê hương trong tiếng nói một người!Con đếm được từng nhịp tim Bác đậpDù giữa hai miền còn giới tuyến ngăn đôiTrong xà-lim trước lưỡi lê máy chémHàng vạn chúng con đã thấy Bác bên mìnhAn ủi, vỗ về, tiếp sức đấu tranhDù đến cuối cuộc đời chưa gặp BácĐồng chí Cống, đồng chí Thuần, đồng chí Xuân ThuVà muôn ngàn anh chị khácTrước giờ chết, hiên ngang không khuất phụcVẫn hô to: “Hồ Chủ tịch muôn năm!”

Có những em con chưa thấy Bác bao giờTrong giấc ngủ vẫn mơ chòm râu bạc!Vẫn níu áo chú cô hỏi thăm ngày thống nhấtVẫn làm dấu từng ngày trên bìa sách của ba(Ba ở ngoài kia chắc đã gặp Bác HồNhất định ngày mai ba sẽ về với Bác)

Ngày mai tan lũ quân thù đế quốcChúng con sẽ về quanh Bác, Bác ơi!Băng bó đau thương, xây dựng lại cuộc đờiNhư muôn mạch máu li ti trở về tim vĩ đạiCon sẽ hôn những bàn tay thân áiGục đầu lên gối Bác, khóc như xưaThuở đầu tiên nghe tiếng nói Bác HồBác là tất cả trong lòng con, nửa nước!

Lời bình: 

Con viết bài thơ dâng Bác bày tỏ lòng thành kính và sự biết ơn của Giang Nam đối với Bác Hồ. Bài thơ thể hiện sự tôn trọng và tình yêu sâu sắc của tác giả đối với Bác, đồng thời là một cách bày tỏ lòng tri ân đối với những đóng góp vĩ đại của Bác cho đất nước.

Mùa xuân lên với bạn

Rượu “Mẫu Sơn”(*) uống mềm môiTôi không biết mình hay Lạng Sơn đang nóiCâu ca dao một thời đắm đuối“Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa…”

Tôi như chàng trai mãi vui quên lời em dặnTôi như cơn gió lang thang lạc giữa cánh rừngĐứng bên bờ sông Kỳ CùngMà ngỡ đang nhìn dòng Sài Gòn nước đỏ.Hoa đào trên cao rắc ngàn chấm lửaÔi mùa xuân năm ấy chúng ta quen.

Anh lên xứ Lạng tìm emĐồi núi nhấp nhô, dòng sông mờ ảoAnh mê chợ Đồng Đăng trưa ngồi uống rượuAnh mê cô gái Tày cái miệng làm duyên…

Hình như tôi lại sắp quênHình như rượu Mẫu Sơn mùa xuân này rất ngọt…

Lời bình: 

“Mùa xuân lên với bạn” là một bài thơ của Giang Nam gửi gắm những lời chúc mừng và niềm vui cho người bạn trong mùa xuân. Bài thơ mang đến sự tươi mới và sự lạc quan của mùa xuân, đồng thời thể hiện sự quan tâm và tình bạn chân thành. Đây là một tác phẩm thể hiện sự ấm áp và niềm vui trong mối quan hệ giữa bạn bè.

Thành phố đợi anh về

Giữa Sài Gòn tìm bạnKhó hơn lên cung trăngCửa khóa kỹ, có thể nào vào được!Bạn đang ở nơi nàoTây Nguyên hay rừng đướcTheo câu dân ca không hẹn ngày về.

Nhớ bạn nhiều, đành gói kỹ tập thơNém qua cửa, lạy trời đừng mưa ướtCái số chúng mình suốt đời cực nhọcNhớ đêm lạc rừng í ới gọi nhau.

Bạn giờ đang ở tận nơi đâuMột câu hỏi không lời đáp lạiCó thành phố rồi, trăm niềm vui mớiLại thích về với rừng,Với ớt bột, me chua!

Bao kỷ niệm xốn xang cái buổi trưa hèTầng sáu nhìn xuống đường nơi mình đã ởNhớ hai bạn, nhớ một thời tuổi trẻQuen với đạn bom,khẩu súng chống càn.

Đọc thơ bạn, quên mọi điều buồn, giậnBiết rằng xa để được nhớ nhiều hơnBiết rằng sách đã đến tay người nhậnNhờ trời thương ta, nhờ “kín cổng, cao tường”.

Thôi nhé, bớt lang thang, tìm kiếmDù vốn dân gian ta biết: quý hơn vàngTuổi mơ mộng qua rồi, tóc đã nhiều sợi trắngĐể còn gặt nhau, ly rượu hàn huyên.

Thôi nhé, dù trăm người, trăm ngả,Đường ta đi vẫn ánh sáng, tình thươngĐọc thơ bạn, ôi cái thời nghịch ngợmXin đổi cả cuộc đờilầy một phút rưng rưng…

Lời bình: 

Thành phố đợi anh về là bài thơ của Giang Nam về cảm xúc mong mỏi và chờ đợi của thành phố đối với người đang xa quê. Bài thơ phản ánh nỗi nhớ và sự kỳ vọng của thành phố đối với người trở về, đồng thời thể hiện tình yêu và sự gắn bó của người dân đối với quê hương. Đây là một tác phẩm cảm động về sự trở về và sự kết nối với nơi mình thuộc về.

Em hãy về với biển đảo quê hương

Thế là đã tròn nămEm đi xaCăn phòng còn hơi ấmCòn những tiếng cười rúc ríchcủa con cháu vây quanhEm đi xaLời dặn ở sân bay một sáng bình minh“Học thành tài rồi về quê hương xây dựng”Lời dặn thiêng liêngTrong giấc ngủ đêm đêm rì rầm tiếng sóngThương đảo xaCha ngày xưa đưa thuyềnvượt bão tố cập bờBiển nuôi cả gia đìnhNuôi khát vọng tự do

Mới đó mà đã tròn nămBiển Đông ngày thêm nóng bỏngCó những kẻ muốn dựa vào sức mạnhThôn tính đảo xa, thôn tính bãi bờNỗi đau của gia đìnhkhát vọng của cha xưaNỗi đau của em, buổi ra đi em còn nhắc:“Cả dân tộc quyết đập tan tội ácGiữ vững chủ quyền” vì lịch sử, vì em…Em hãy về lượn trên ngọn sóng xanhBáo những tin vui cho bạn bè, đồng chíEm hãy về góp sức với anhVà đất nước trong những ngày lửa cháy

Lời bình: 

Em hãy về với biển đảo quê hương của Giang Nam là tác phẩm kêu gọi trở về với quê hương và biển đảo. Bài thơ thể hiện lòng yêu nước và sự trân trọng đối với biển đảo, đồng thời khuyến khích việc trở về và góp sức xây dựng quê hương. Đây là một tác phẩm mang ý nghĩa sâu sắc về tình yêu đất nước và trách nhiệm công dân.

Ba sẽ không buồn, không khóc

Mười ngón tay non bụ bẫmA vào nắm lấy tóc tôiTôi giơ thước lên doạ đánhNgây thơ nó mủm mỉm cười…

Vợ tôi dừng chân trước ngõQuằn vai nặng gánh nước đầyMồ hôi lăn dài trên máNhìn con mê mải quên đi

Bao giờ con có áo mới?Bao giờ con có xe mây?Con được chơi trên thềm gạchĐược ăn bát sữa thơm đầy?

Không thể sống đời tủi nhụcBa đi theo chú, theo cô!Má con cười trong nước mắt:– Xa anh, em đếm từng giờ!

Cách mạng là cơm, là áoƯớc mơ ngàn thuở con ơi!Để cho đời con đẹp mãiBa xin đổi cả cuộc đời!

Bỗng một buổi chiều nắng tắtNghẹn ngào… đưa đến tin con!Mảnh giấy vàng hoe, rách nátVượt bao ngõ tối, bốt, đồn!

“Mình ơi! Chị vừa bị bắtHôm qua chúng nó vây nhàTội nghiệp cháu Trang còn búQuân thù cũng chẳng buông tha!”

Ôi! những gì tha thiết nhấtTrong mươi dòng chữ run run!Con ơi! Quân thù độc ácToan vùi cả tuổi măng non

Ba sẽ không buồn, không khócDù thương con lắm, Trang ơi!Dù biết rằng con chưa chếtTrong tay lũ quỷ giết người!

Không. Con không thể chếtSúng gươm nào giết được conCon mới biết cười biết khócTuổi con là tuổi yêu thương

Từng phút từng giờ ba thấyCon đang lớn trước kẻ thùNhư những má, ba, cô, chúTrước cực hình, đầu vẫn cất cao!

Lời bình: 

Ba sẽ không buồn, không khóc thể hiện sự dũng cảm và kiên cường của người cha. Bài thơ phản ánh tình cảm mạnh mẽ và sự chấp nhận của người cha trước những khó khăn và thử thách. Đây là một tác phẩm xúc động về tình phụ tử và lòng kiên trì trong cuộc sống.

Những tác phẩm thuộc thể loại khác

Bên cạnh các bài thơ của Giang Nam thì tác giả còn sáng tác ở nhiều thể loại khác. Những tác phẩm tiêu biểu sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn:

Trên tuyến lửa

Trên tuyến lửa kể về cuộc sống và chiến đấu của những người lính trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tác phẩm mô tả một cách chân thực, sống động những gian khổ, hy sinh của người lính trên chiến trường, đồng thời thể hiện tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường của họ trước mọi khó khăn.

Tác phẩm không chỉ phản ánh cuộc sống khắc nghiệt nơi chiến trường mà còn làm nổi bật lòng yêu nước, tình đồng chí sâu sắc của những người lính. Họ chiến đấu không chỉ vì lý tưởng cao cả mà còn vì những người thân yêu ở hậu phương, vì tương lai của đất nước.

Qua ngôn ngữ giàu hình ảnh và các tình tiết cảm động, Giang Nam đã khắc họa được bức tranh toàn cảnh về cuộc chiến tranh khốc liệt, nhưng đồng thời cũng thắp lên niềm hy vọng về một ngày hòa bình và tự do cho dân tộc. Tác phẩm là lời tri ân đối với những người đã dũng cảm hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Người giồng tre

Người giồng tre của nhà văn Giang Nam là một tác phẩm giàu tính triết lý và nhân văn, kể về cuộc đời của những con người bình dị, âm thầm đóng góp cho đất nước và sự trường tồn của dân tộc. Tác phẩm xoay quanh nhân vật chính là một người nông dân đã dành cả đời mình để giồng tre, biểu tượng của sự kiên cường, sức sống mãnh liệt và ý chí vươn lên trong mọi hoàn cảnh khó khăn.

Người giồng tre

Tác phẩm mở đầu bằng hình ảnh người nông dân già nua nhưng đầy nghị lực, kiên trì giồng tre suốt cả cuộc đời. Những cây tre ông trồng không chỉ là cây cối bình thường, mà còn mang trong mình ý nghĩa tượng trưng cho sức sống bền bỉ và sự bảo vệ quê hương trước những hiểm họa, giống như bức tường thành vững chắc chống lại sự xâm lăng của ngoại bang.

Người nông dân trong tác phẩm đã chọn tre để trồng vì nhận thấy loài cây này có những phẩm chất đặc biệt: tre mềm dẻo nhưng lại vô cùng vững chắc, mọc thành bụi, đoàn kết và bảo vệ nhau trước gió bão, giống như tinh thần của người Việt Nam qua bao thế hệ. Ông không màng đến vinh quang hay lợi ích cá nhân, chỉ chăm chỉ làm công việc của mình, với niềm tin rằng tre sẽ bảo vệ làng quê, đất nước trước mọi khó khăn, thử thách.

Cả cuộc đời của người giồng tre là một hành trình bền bỉ, lặng lẽ và kiên định. Dù phải đối mặt với thiên tai, chiến tranh hay cuộc sống nghèo khó, ông vẫn không bỏ cuộc. Những khó khăn đó không làm ông nản lòng mà ngược lại, càng làm cho ông thêm quyết tâm gắn bó với công việc giồng tre của mình. Qua nhân vật người nông dân này, Giang Nam đã làm nổi bật vẻ đẹp của con người lao động, với những phẩm chất như kiên cường, hy sinh và trung thành với lý tưởng.

Kết thúc tác phẩm, khi người nông dân già qua đời, những cây tre ông trồng vẫn đứng vững, phát triển mạnh mẽ, giống như sự trường tồn của dân tộc Việt Nam. Những bụi tre mà ông đã trồng trở thành minh chứng cho cuộc đời và công lao thầm lặng của ông, cũng như tinh thần kiên cường của cả một dân tộc.

Vở kịch cô giáo

Vở kịch Cô giáo của Giang Nam là một tác phẩm đầy tính nhân văn, phản ánh cuộc sống của những người giáo viên trong bối cảnh chiến tranh và những khó khăn họ phải đối mặt. Tác phẩm xoay quanh nhân vật chính là một cô giáo trẻ, tận tụy với công việc dạy học ở một vùng quê nghèo trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Mở đầu tác phẩm là hình ảnh cô giáo trẻ mới ra trường, được phân công về dạy học ở một ngôi trường làng nghèo nàn, thiếu thốn cả về cơ sở vật chất lẫn nhân lực. Mặc dù phải đối mặt với rất nhiều khó khăn như điều kiện sống khắc nghiệt, thiếu thốn sách vở, đồ dùng dạy học, và tình trạng chiến tranh căng thẳng, cô giáo vẫn luôn giữ vững tinh thần trách nhiệm và niềm tin vào giáo dục.

Cô không chỉ là người truyền đạt kiến thức cho học sinh, mà còn là một người mẹ tinh thần, chăm lo cho các em nhỏ vốn có hoàn cảnh rất khó khăn do ảnh hưởng của chiến tranh. Tình yêu nghề và lòng thương yêu học trò đã khiến cô vượt qua mọi thử thách, từ sự thiếu thốn vật chất đến những hiểm nguy từ bom đạn. Cô giáo luôn tin rằng, chỉ có giáo dục mới giúp thay đổi cuộc sống của học trò và tương lai của đất nước.

Trong quá trình dạy học, cô giáo phải đối mặt với nhiều thử thách không chỉ đến từ cuộc sống gian khó mà còn từ xã hội xung quanh. Cô nhận ra rằng, bên cạnh việc dạy kiến thức, cô còn phải giúp học trò hình thành nhân cách, lòng yêu nước, và tinh thần đoàn kết để đối phó với những khó khăn của chiến tranh. Cô giáo cũng trải qua nhiều cảm xúc, từ nỗi buồn khi học sinh không thể tiếp tục học do hoàn cảnh gia đình, đến niềm vui và tự hào khi nhìn thấy các em tiến bộ và trưởng thành.

Đỉnh điểm của câu chuyện là khi ngôi trường bị bom đạn tàn phá. Dù đau lòng trước sự hủy hoại này, cô giáo vẫn kiên định, không lùi bước, và cùng với dân làng, cô đã nỗ lực xây dựng lại trường học từ đống đổ nát. Sự kiên cường của cô giáo đã truyền cảm hứng cho những người xung quanh, và ngôi trường đã được hồi sinh, trở thành biểu tượng cho tinh thần vượt khó của cả cộng đồng.

Lời kết

Thơ Giang Nam có nét riêng vô cùng đặc biệt và không bị hòa lẫn trong nền văn học Việt. Hầu hết những tác phẩm của ông đều gắn liền với cuộc kháng chiến chống Mỹ và tinh thần chiến đấu anh dũng của người lính Việt. Giang Nam là nhà thơ của thời chiến và là người thể hiện được vẻ đẹp cuộc sống qua từng câu chữ.