1. Viết quá giang hay hóa giang là đúng?
Như đề cập ở trên, viết quá giang là đúng chính tả, đây là một phương ngữ Nam bộ, được dùng rất phổ biến trong đời sống. Còn viết hóa giang là sai, do nhầm lẫn quá/hóa – 2 từ có cách phát âm gần giống nhau.
Cụ thể, “quá giang” được ghi nhận trong rất nhiều từ điển như sau:
-
Từ điển – Lê Văn Đức ghi nhận với nghĩa “qua sông” và “đón xe giữa đường để đi”.
-
Từ điển mở – Hồ Ngọc Đức ghi nhận với các nghĩa “đi đò ngang” và “rầm nhà bắc ngang từ tường nọ sang tường kia”.
-
Đại Từ điển Tiếng Việt ghi nhận với 3 nghĩa “đi đò ngang”, “đi nhờ một phương tiện vận tải nào đó” và “rầm nhà bắc ngang từ tường nọ sang tường kia”.
-
Các Từ điển – Nguyễn Lân, Từ điển – Thanh Nghị, Từ điển – Việt Tân, Từ điển – Khai Trí đều ghi nhận từ “quá giang” với các nghĩa như trên.
-
Ngoài ra, từ điển tiếng Việt của Viện ngôn ngữ học cũng ghi nhận từ “quá giang” là danh từ với nghĩa “rầm để đỡ mái nhà, bắc ngang từ tường bên nọ sang tường bên kia”; động từ với nghĩa “đi đò ngang qua sông” và “đi nhờ một phương tiện vận tải nào đó”.
Ngày nay, từ “quá giang” thường được dùng với nghĩa “đi nhờ một phương tiện vận tải nào đó”. Ví dụ:
2. Điều độc đáo của từ quá giang của người Nam bộ
Theo tìm hiểu của Nghệ ngữ, trong tự điển Đại Nam Quấc Âm Tự Vị của Huỳnh Tịnh Của ghi về “quá giang” như sau:
-
過 Quá: Qua, khỏi, lỗi lầm, lầm lẫn .
-
江 Giang: Sông.
Như vậy, từ quá giang có nghĩa gốc là “qua sông”, sau đó biến đổi thành đi nhờ đò, thuyền để sang sông. Sau này, khi xã hội phát triển, phương tiện đi lại nhiều loại, thì từ “quá giang” được hiểu là xin đi nhờ các phương tiện khác.
Thêm một điều thú vị trong phương ngữ Nam bộ, vốn gắn với sông nước nên cách gọi cũng thú vị: Xe khách thì gọi xe đò, vách ngăn trên đường bộ thì gọi con lươn…
Như vậy, khi thắc mắc viết quá giang hay hóa giang thì bạn đọc nhớ viết quá giang – tức đi nhờ một phương tiện vận tải nào đó nhé. Nếu còn thắc mắc khác bạn hãy nhắn tin qua Facebook tiếng Nghệ nha!
