1. Bàng quang hay bàng quan khác nhau thế nào?
Như chúng tôi đề cập ở trên, cả bàng quang và bàng quan đều là những từ Việt gốc Hán nhưng có nghĩa hoàn toàn khác nhau. Lý do nhiều người nhầm lẫn 2 từ này là bởi chúng có âm đọc lẫn chữ viết gần giống nhau như trường hợp bàn bạc hay bàng bạc, bàng hoàng hay bàn hoàn…
Để phân biệt bàng quang và bàng quan bạn đọc nhớ như sau:
-
Bàng quang: Bọc chứa nước tiểu trong cơ thể người và một số động vật. Còn gọi là bọng đái, bóng đái
-
Bàng quan: Tự coi mình là người ngoài cuộc, coi là không dính líu đến mình. Từ “bàng quan” đồng nghĩa với “thờ ơ”. Ví dụ: Bàng quan trước sự việc, bàng quan trước thời cuộc…
Để dễ phân biệt, bạn đọc xem thêm các ví dụ dùng 2 từ này như sau:
Bàng quang:
-
Phẫu thuật thành công ca sỏi bàng quang kích thước khủng hiếm gặp
-
Độc đáo khí công thanh lọc đường tiết niệu, trị liệu sỏi thận, sỏi niệu quản, bàng quang
-
Ống sonde hơn 20cm ‘ngủ quên’ trong thận – bàng quang cụ ông 82 tuổi
Bàng quan:
-
Câu chữ của nhà văn Kim Lân gan lì thách thức thời gian, bàng quan với thời tiết chính trị.
-
‘Thuốc’ nào đặc trị cách sống bàng quan?
-
Thủ tướng: “Còn tồn tại thứ văn hóa bàng quan, vô cảm”
2. Mẹo dễ để phân biệt bàng quan và bàng quang
Theo nhà nghiên cứu Hoàng Tuấn Công, lý do khiến nhiều người nhầm lẫn bàng quan và bàng quan đó là do các yếu tố cấu tạo từ “bàng”, “quan”, “quang” chưa được Việt hóa. Hơn thế lại đồng âm, khác nghĩa nên gây khó khăn cho nhiều người trong phân biệt.
Thậm chí, nhà nghiên cứu này cũng chỉ ra có nhiều từ điển nhầm lẫn 2 từ này khi chú thích. Chính vì thế mà người đọc tin vào đó rồi viết sai.
Và gợi ý của nhà nghiên cứu Hoàng Tuấn Công đó là, khi cần dùng “bàng quan”, hoặc “bàng quang” thì cần ngưng bút giấy lát để nhớ cho đúng, dùng cho chuẩn:
-
Bàng quan: Hiểu bàng là bên cạnh, còn quan là quan sát. Suy ra, viết bàng quan có nghĩa là đứng bên cạnh mà nhìn với vẻ thờ ơ.
-
Bàng quang: Hiểu đó là bộ phận bọng đái.
Dưới đây, chuyên mục Hỏi đáp tiếng Nghệ có tổng hợp thành bảng các thắc mắc khác chung quanh 2 từ này:
|
Thắc mắc |
Giải nghĩa |
|
Bàng quan là gì |
là thờ ơ trước sự việc nào đó |
|
Bàng quang |
chỉ cái bọng đái |
|
Thái độ bàng quan là gì |
thái độ thờ ơ |
|
Sống bàng quan là gì |
sống thờ ơ, không quan tâm mọi việc |
|
Bàng quan trước sự việc |
không quan tâm trước sự việc nào đó |
|
Lối sống bàng quan |
lối sống thờ ơ |
|
Bàng quan thiên hạ |
kệ thiên hạ, không quan tâm |
Kết lại, bàng quang hay bàng quan đều viết đúng chính tả nhưng nghĩa khác nhau. Trong đó, nếu viết “quang” có g thì là chỉ cái bọng đái, còn nếu viết “quan” không có g thì hiểu đó là thái độ thờ ơ bạn đọc nha. Nếu còn thắc mắc bạn hãy nhắn tin qua Facebook tiếng Nghệ nhé!
