1. Viết khúc triết hay khúc chiết đúng chính tả?
Trong từ điển tiếng Việt do GS Hoàng Phê chủ biên đã khẳng định “khúc chiết” viết đúng chính tả. Còn viết “khúc triết” là sai, do nhầm lẫn tr/ch như trường hợp chì chiết hay trì triết mà chúng tôi từng đề cập.
Tuy nhiên, trên thực tế có vô số bài báo, bài viết trên mạng xã hội đang vô tư viết sai chính tả thành “khúc triết”. Kể cả trong hai cuốn Từ điển chính tả tiếng Việt phổ thông (Nguyễn Văn Khang – NXB Khoa học Xã hội – 2003) và Từ điển chính tả tiếng Việt (Nguyễn Văn Khang – NXB Đại học Quốc gia Hà Nội – 2018) cũng viết sai rằng “khúc triết”.
Thậm chí, tác giả sách còn sợ độc giả viết nhầm khúc triết thành khúc chiết, nên đã lưu ý thêm là phải viết “khúc triết” -> không viết: chiết! Đây có thể xem là một lỗi rất nguy hiểm trong một cuốn từ điển.
2. Khúc chiết có nghĩa là gì?
Theo từ điển, khúc chiết là từ ghép đẳng lập gốc Hán. Trong đó:
-
Khúc: Quanh, co, cong (như gấp khúc, khuất khúc…).
-
Chiết: Cong, gãy gọn, phân rõ, gấp (như bát chiết yêu, chiết cành, chiết áp).
Khúc chiết là Hán ngữ có đến 5 nghĩa. Trong đó, nghĩa gốc ban đầu là chỉ “vật gì quanh co, gấp khúc, gãy gập làm nhiều đoạn”.
Từ nghĩa ban đầu này đã được hiểu theo nghĩa rộng hơn là “sự quanh co không thẳng trong ý tứ, lời nói”. Theo học giả Hoàng Tuấn Công, khúc chiết lại có thêm nghĩa chỉ hành văn “có từng đoạn, từng ý, rành mạch và gãy gọn”. Hoặc như từ điển tiếng Việt của GS Hoàng Phê ghi là “cách diễn đạt) có từng đoạn, từng ý, rành mạch và gãy gọn”.
Kết lại, trong tiếng Việt chỉ có từ khúc chiết, còn khúc triết viết sai chính tả. Nếu còn thắc mắc khác bạn hãy nhắn tin qua Facebook tiếng Nghệ nhé!
Viết bởi Nghengu.vn
