Khoa học giải thích: Tại sao lũ mèo thích hộp?

Bạn đã bao giờ mua cho mèo một món đồ chơi mới, nhưng nó lại phản ứng lạnh lùng và thờ ơ chưa? Một con mèo có thể không thích quả bóng hình chuông, trụ cào, hoặc thậm chí là cây mà người giao hàng vừa giao.

Nhưng đừng tuyệt vọng. Con mèo chắc chắn sẽ thích một thứ: một chiếc hộp. Tìm một trong những chiếc hộp mà người giao hàng để lại, dựng nó lên và mở nắp hộp. Con mèo sẽ tự động chui vào và cuộn tròn trong đó, bình yên và vui vẻ.

Vô số video trên Internet đã chứng minh rằng mèo thích hộp, bất kể hộp to hay nhỏ, vuông, cong hay tròn. Bạn đặt hộp xuống đất, trên ghế hoặc trên giá sách, và mèo sẽ nhanh chóng rúc vào đó.

Nhưng chính xác thì điều gì ở hộp Tiki khiến Felis sylvestris catus trở nên hấp dẫn đến vậy?

Khoa học giải thích: Tại sao mèo thích hộp?

Giống như nhiều điều kỳ lạ khác mà mèo làm, khoa học không thể giải thích đầy đủ cách chúng nghĩ về hộp.

Lý do rõ ràng nhất có vẻ là bản năng săn mồi của mèo, đó là phục kích. Chiếc hộp cung cấp một nơi ẩn náu tuyệt vời, nơi nó có thể rình rập con mồi từ xa, và sau đó rút lui khi cần thiết.

Nhưng rõ ràng là mọi thứ không đơn giản như vậy. Một số nhà nghiên cứu hành vi động vật và bác sĩ thú y đã đưa ra những lời giải thích thú vị khác. Và nếu bạn tập hợp tất cả các bằng chứng lại với nhau, bạn sẽ thấy rằng mèo không chỉ thích hộp, chúng cần hộp.

Mèo và Khoa học về Mèo

Ngay cả các nhà khoa học cũng không thoát khỏi sự quyến rũ xa xôi của loài mèo. Hãy lấy Erwin Schrodinger và thí nghiệm nổi tiếng của ông làm ví dụ. Edwin Hubble cũng có một con mèo tên là Copernicus, thường nằm dài trên chiếc bàn lộn xộn của nhà thiên văn học người Mỹ.

Một con mèo Xiêm tên là Chester thậm chí còn được liệt kê là đồng tác giả của một bài báo khoa học trên tạp chí Physical Review Letters năm 1975, cùng với chủ nhân của nó, một nhà vật lý.

Năm 1963, các nhà khoa học Pháp cũng tài trợ một chuyến bay khứ hồi miễn phí cho Félicette, chú mèo cái đầu tiên được đưa vào vũ trụ.

Không gian sống và môi trường xung quanh có tác động sâu sắc đến cả hành vi và sinh lý của mèo.

Tuy nhiên, sự thật là mèo hiếm khi được chọn làm đối tượng nghiên cứu so với các loài động vật khác như chó hoặc chuột. Hãy tưởng tượng vẻ ngoài thờ ơ và không hợp tác của chúng. Ngay cả các nhà khoa học cũng khó hiểu được mèo nghĩ gì.

Chỉ có một số ít nghiên cứu về hành vi trên mèo trong 50 năm qua. Hầu hết chúng đều thuộc loại “làm giàu môi trường”, trong đó các nhà khoa học cho mèo tiếp xúc với các môi trường khác nhau với các kích thích khác nhau để nghiên cứu phản ứng của não đối với từng môi trường.

Kết quả của tất cả các nghiên cứu này đều cho thấy rằng mèo là một loài vật tự kỷ và hướng nội, chúng tìm thấy sự thoải mái và an toàn trong không gian kín, có thể là trên cây, góc nhà, khe hở giữa hai bức tường, hoặc… vâng, trong một chiếc hộp.

Không gian sống và sự bao bọc của nó có tác động sâu sắc đến cả hành vi và sinh lý của mèo. Claudia Vinke, một nhà nghiên cứu về tập tính động vật tại Đại học Utrecht ở Hà Lan, đã từng tiến hành một nghiên cứu với những chú mèo bị bỏ rơi trong một đơn vị cứu hộ.

Thí nghiệm rất đơn giản, cô chia những chú mèo mới mua thành hai nhóm. Một nhóm được cho rất nhiều hộp, trong khi nhóm còn lại không được cho xem bất kỳ hộp nào.

Kết quả là, Vinke phát hiện ra sự khác biệt đáng kể về mức độ căng thẳng giữa những con mèo có hộp và những con không có. Những con mèo được cung cấp hộp thích nghi với môi trường trú ẩn mới nhanh hơn, ít căng thẳng hơn đáng kể và thích tương tác với con người hơn.

Mèo cảm thấy an toàn hơn khi ở trong hộp.

Điều này dễ hiểu, vì khi bất kỳ con mèo nào phải đối mặt với tình huống căng thẳng, điều đầu tiên chúng sẽ làm là rút lui và ẩn náu. “Ẩn náu là một chiến lược hành vi mà động vật sử dụng để đối phó với môi trường thay đổi và sự hiện diện của các tác nhân gây căng thẳng”, Vinke giải thích.

Điều này đúng với mèo hoang dã và cũng đúng với mèo nhà bạn. Điểm khác biệt duy nhất là trong khi mèo hoang có thể ẩn náu trên cây, góc hoặc lỗ, mèo nhà bạn có thể tìm thấy sự thoải mái trong hộp đựng giày.

Hộp chống đối xã hội

Mèo không chỉ tự kỷ và hướng nội mà còn là loài động vật phản xã hội. Chúng rất kém trong việc gặp gỡ và giao tiếp với các loài khác. Do đó, mèo thường tránh tiếp xúc với mèo khác hoặc bất kỳ sinh vật sống nào khác, kể cả chúng ta.

Nếu buộc phải gặp gỡ, nó sẽ cố gắng giữ mình ở một mình và hạn chế hoạt động ở mức tối thiểu. Hóa ra mèo không thờ ơ với bạn, chúng chỉ bối rối và không biết phải làm gì giống như một anh chàng nhút nhát trong buổi hẹn hò đầu tiên.

Đúng vậy, mèo có xu hướng chạy trốn thay vì đối đầu. Theo lý thuyết này, hộp là nơi trú ẩn an toàn cho mèo. Một khi đã vào bên trong, mọi sự lo lắng, thù địch và sự chú ý đều tan biến. Mèo thậm chí không cần nhìn bất kỳ ai khi cuộn tròn trong hộp.

Tất nhiên vấn đề với lời giải thích này là nó chỉ hiệu quả nếu con mèo bị căng thẳng, và hộp sẽ thu hút chúng như một nơi ẩn náu. Nhưng còn những chú mèo hiếu động đang chơi với hộp như điên trong video bên dưới thì sao? Phải có một lời giải thích khác.

Mèo Maru và chiếc hộp

Nguyên tắc là: Cái nào phù hợp thì tôi sẽ ngồi.

Nếu bạn dành một ngày để quan sát kỹ con mèo của mình, bạn sẽ thấy rằng nó chọn nhiều nơi kỳ lạ để thư giãn ngoài hộp. Một số con mèo sẽ cuộn tròn trên bồn rửa mặt trong phòng tắm, một số thậm chí sẽ đào hang trong giày dép, túi mua sắm, cốc cà phê, hộp đựng trứng rỗng, đủ loại không gian nhỏ mà bạn không nghĩ chúng sẽ thấy thoải mái.

Điều này đưa chúng ta đến một lý do khác khiến mèo thích những chiếc hộp nhỏ: Trời lạnh.

Theo một nghiên cứu năm 2006 của Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia Hoa Kỳ, mèo nhà sẽ cảm thấy thoải mái nhất ở nhiệt độ từ 30-36 độ C. Ở nhiệt độ này, mèo sẽ không cần phải tạo ra thêm nhiệt để giữ ấm hoặc tiêu tốn năng lượng để làm mát cơ thể.

Mèo có phạm vi thoải mái nhiệt cao hơn nhiều so với chúng ta. Điều này giải thích tại sao bạn thấy mèo nhà hàng xóm nằm dài trên bê tông vào mùa hè, tắm nắng trong khi bạn đang nóng nực.

Nó cũng giải thích tại sao nhiều con mèo thích cuộn tròn trong những hộp các tông nhỏ và những nơi kỳ lạ khác. Các tông là chất cách nhiệt tuyệt vời và không gian hạn chế buộc mèo phải cuộn tròn, giúp mèo giữ được nhiều nhiệt hơn.

Mèo cảm thấy thoải mái nhất ở nhiệt độ từ 30-36 độ, thấp hơn mức đó chúng sẽ cảm thấy lạnh và cần một nơi ấm áp để ẩn náu.

Một nghiên cứu khác của Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia Hoa Kỳ phát hiện ra rằng vì chúng ta nghĩ mèo giống như con người nên chúng ta thường giữ môi trường sống của chúng quá lạnh, trung bình là 22 độ C, mát mẻ với chúng ta nhưng thấp hơn 8 độ so với mức nhiệt độ thoải mái của mèo.

Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi con mèo cần một cái hộp vào thời điểm đó. Hãy tưởng tượng bị ném vào một căn phòng 14 độ, bạn có cần một cái hộp không?

Tóm lại, mèo thấy hộp ấm áp, an toàn và thoải mái. Chúng có thể trốn trong đó, thư giãn, ngủ và đôi khi thậm chí rình rập con mồi trong bếp của bạn.

Nó cũng dùng cái hộp làm nơi ẩn náu, ai mà biết được những con khỉ to lớn và khó đoán sẽ làm gì với nó, một sinh vật nhút nhát và tự kỷ đôi khi cào xước ghế sofa và trèo qua khay đựng đồ ăn tối.

Tài liệu tham khảo Wired, Tri Thức Trẻ