Hệ điều hành Linux là gì? Ưu, nhược điểm của hệ điều hành Linux

Mặc dù sự phát triển nhanh chóng của Windows và MacOS có thể khiến Linux ít được chú ý hơn ở thời điểm hiện tại, nhưng không thể phủ nhận rằng đây vẫn là một trong những hệ điều hành phổ biến nhất với số lượng người dùng đông đảo nhất hiện nay. Hãy cùng tuyengiaothudo.vn điểm lại những ưu và nhược điểm nổi bật của Linux qua bài viết chia sẻ dưới đây nhé!

Linux là gì?

Linux là hệ điều hành mã nguồn mở được phát triển dựa trên Unix – một nền tảng cũ hơn. Ban đầu, hệ điều hành này được thiết kế dựa trên mô hình kiến ​​trúc Intel x86 và chủ yếu chạy trên máy tính cá nhân. Sau đó, Linux dần trở nên phổ biến và áp dụng nhiều loại kiến ​​trúc khác nhau để đáp ứng nhu cầu đa dạng của số lượng lớn người dùng.

linux-1

Là một hệ điều hành mã nguồn mở, người dùng có thể sử dụng Linux mà không phải trả bất kỳ khoản phí nào. Hơn nữa, hệ điều hành này cho phép mọi người truy cập, sửa đổi, phân phối và sử dụng hoàn toàn miễn phí. Đến nay, Linux đã tạo ra một hệ sinh thái lớn với hàng ngàn bản phân phối Linux và nhiều ứng dụng mã nguồn mở khác nhau được phát triển dựa trên mã nguồn Linux.

Bạn có thể tìm thấy nhiều phiên bản Linux khác nhau, chẳng hạn như Fedora, Ubuntu, Debian, Linux Mint… Ubuntu là phiên bản được sử dụng rộng rãi và phổ biến nhất hiện nay.

Trước cái bóng khổng lồ mà Windows tạo ra, các công ty công nghệ lớn như Dell, IBM hay HP đã bắt đầu triển khai các chính sách hỗ trợ các thiết bị, máy tính sử dụng Linux để hạn chế điều này. Những động thái này đã tạo điều kiện cho Linux phát triển và đây sẽ là lựa chọn tuyệt vời cho các cá nhân, doanh nghiệp đang tìm kiếm một hệ điều hành có tính ổn định và bảo mật cao.

Lịch sử của Linux

Vào năm 1991, Linus Torvalds – một lập trình viên đến từ Phần Lan đã nảy ra ý tưởng táo bạo là phát triển một hệ điều hành có thể thay thế Windows, thậm chí được nâng cấp với nhiều cải tiến vượt trội hơn.

linux-2Linus Torvalds là người sáng tạo ra hệ điều hành này.

Sau 3 năm dành thời gian và công sức nghiên cứu, Linus Torvalds cuối cùng đã tạo ra hệ điều hành đáp ứng được mong muốn của mình. Phiên bản đầu tiên đặt nền móng cho sự phát triển mạnh mẽ của Linux ngày nay là Linux 1.0.

Công dụng của Linux

Để đe dọa thế độc quyền của Windows, Linux sở hữu nhiều tính năng nổi bật như:

  • Tất cả các tính năng đều miễn phí.
  • Giao diện thân thiện và đa dạng.
  • Bảo mật tối đa.
  • Hỗ trợ người dùng quản lý và phân bổ tài nguyên hệ thống một cách tối ưu.
  • Nhẹ, dung lượng thấp, phù hợp với các thiết bị có cấu hình yếu.

linux-3Linux hoàn toàn miễn phí

So sánh hệ điều hành Linux với Windows

Các chuyên gia công nghệ cho biết, việc chuyển sang Linux sau khi đã quen với Windows có thể hơi khó khăn và mất một thời gian để làm quen. Tuy nhiên, nếu bạn đã sử dụng Linux và hiểu được các tính năng của hệ điều hành này, chắc chắn bạn sẽ thích nó hơn Windows.

Sau đây là một số điểm khác biệt giữa Linux và Windows:

Không lưu trữ thông tin bằng Registry

Thay vì sử dụng Registry để lưu trữ thông tin như Windows, Linux sử dụng các cấu trúc thư mục và tệp cơ bản để lưu trữ và quản lý dữ liệu liên quan đến người dùng và hệ thống. Cụ thể, cấu trúc tệp của Linux là cây dữ liệu, trong khi Windows là thư mục.

linux-4Linux không lưu trữ thông tin bằng Registry như Windows

Giao diện người dùng và hệ thống cốt lõi hoạt động như thế nào

Giao diện người dùng và hệ thống cốt lõi trong Windows thường được tích hợp chặt chẽ. Mặc dù bạn có thể tùy chỉnh một số giao diện, nhưng việc này khá phức tạp và ngay cả những thay đổi nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.

linux-5Trong Linux, giao diện người dùng được tách biệt rõ ràng với hệ thống cốt lõi.

Tuy nhiên, trong hệ điều hành Linux, giao diện người dùng và hệ thống lõi được tách biệt rõ ràng. Do đó, người dùng có thể dễ dàng tùy chỉnh giao diện theo ý muốn mà không cần phải thay đổi hệ thống lõi hoặc ảnh hưởng đến hệ thống.

Người dùng và quyền

Trong Linux và Windows, có 3 loại người dùng có quyền, cụ thể:

  • Linux: Thường xuyên, Quản trị viên, Dịch vụ
  • Windows: Quản trị viên, Trẻ em, Chuẩn, Khách

linux-6Người dùng và quyền trong Linux khác với Windows.

Trình quản lý gói

Thay vì sử dụng các file cài đặt .exe như trên Windows, Linux sẽ sử dụng trình quản lý gói để cài đặt và quản lý các chương trình/phần mềm. Trình quản lý gói trên Linux được đánh giá cao vì nó giúp người dùng dễ dàng cài đặt, cập nhật hoặc gỡ bỏ phần mềm trên hệ thống mà không cần phải tìm và tải xuống các file cài đặt riêng lẻ như trên Windows.

linux-7Linux sử dụng trình quản lý gói để cài đặt và quản lý chương trình/phần mềm.

Ưu điểm và nhược điểm của Linux

Bất kỳ hệ điều hành nào cũng có những ưu điểm và nhược điểm nhất định, và Linux cũng không ngoại lệ. Sau đây là những ưu điểm và nhược điểm của hệ điều hành này:

Lợi thế

  • Miễn phí: Hệ điều hành này là mã nguồn mở nên bất kỳ ai cũng có thể tải xuống và tùy chỉnh dễ dàng mà không phải lo lắng về vấn đề bản quyền.
  • Lựa chọn tối ưu cho lập trình viên: Hệ điều hành này được nhiều lập trình viên sử dụng vì tính bảo mật cao, hoạt động ổn định, mượt mà với hiệu suất tốt.
  • Bảo mật, an toàn: Một nhược điểm lớn mà Windows vẫn chưa khắc phục được là các lỗ hổng bảo mật thường bị tin tặc khai thác và tấn công. Ngược lại, bạn có thể dễ dàng xử lý virus khi chúng xuất hiện trong hệ thống Linux.
  • Linh hoạt và phong phú: Hệ điều hành này cho phép người dùng tùy chỉnh theo nhu cầu của mình và chia sẻ với bất kỳ ai họ muốn. Do đó, đây được coi là môi trường lập trình lý tưởng để các nhà phát triển thỏa sức sáng tạo.

linux-8

Khuyết điểm

  • Không hỗ trợ nhiều ứng dụng như trên Windows.
  • Người dùng mất nhiều thời gian sau khi chuyển sang hệ điều hành Linux.
  • Không phù hợp với người dùng thông thường.

linux-9

Các phiên bản của Linux

Dưới đây là một số phiên bản của hệ điều hành này mà bạn có thể tham khảo:

Ubuntu

Ubuntu là một nhánh của Debian và là phiên bản phổ biến nhất của Linux. Phiên bản này được cập nhật thường xuyên để mang lại trải nghiệm ấn tượng nhất cho người dùng.

linux-10

Linux Mint

Linux Mint là phiên bản Linux Mint và được phát triển từ Ubuntu. Phiên bản này được yêu thích vì giao diện thân thiện và dễ sử dụng. Không chỉ vậy, Linux Mint còn sở hữu kho ứng dụng đa dạng để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của người dùng.

linux-11

Debian

Nếu bạn đang tìm kiếm sự ổn định, hiệu suất và hoạt động trơn tru, Debian là lựa chọn tuyệt vời dành cho bạn. Mặc dù chủ yếu chạy phần mềm cũ hơn, hệ điều hành này vẫn được đánh giá cao vì độ tin cậy đã được chứng minh.

linux-12

Fedora

Fedora cho phép người dùng tự do tùy chỉnh và thay đổi mọi thứ trong hệ thống để tạo ra phiên bản phù hợp nhất với nhu cầu của mình. Có thể nói đây là một trong những lựa chọn hàng đầu cho những ai đang làm trong lĩnh vực lập trình vì nó hỗ trợ nhiều nền tảng, công cụ, chương trình và phần mềm tối ưu.

linux-13

Ngoài ra, phiên bản này thường xuyên được cập nhật với các công nghệ mới. Vì vậy, nếu bạn muốn là một trong những người đầu tiên trải nghiệm phần mềm mới, hãy cân nhắc sử dụng Fedora.

Hệ điều hành CentOS Linux

CentOS là phiên bản do cộng đồng phát triển. Phiên bản này có khả năng hoạt động ổn định, mượt mà với hiệu suất cao trên các máy tính lớn như GNOME, GUI hay KDE…

linux-14

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp vẫn sử dụng CentOS để đảm bảo tính bảo mật và ổn định cho hệ thống của mình.

MởSUSE

OpenSUSE cung cấp phần mềm hữu ích cho người dùng. Đặc biệt, phiên bản này mang lại trải nghiệm chuyên nghiệp hơn nhiều so với các phiên bản khác của hệ điều hành Linux.

linux-15

Nếu bạn đang tìm kiếm một phiên bản hệ điều hành vừa có tính ổn định cao vừa liên tục được cập nhật để truy cập nhanh các tính năng mới thì OpenSUSE chắc chắn sẽ là lựa chọn hoàn hảo dành cho bạn vì các bản cập nhật luôn được kiểm tra cẩn thận trước khi đưa vào sử dụng rộng rãi.

Linux của Mageia

Mageia được phát hành rộng rãi vào năm 2010. Đây là phiên bản một nhánh của Mandriva. Điểm đặc biệt của Mageia là hệ điều hành này sử dụng hệ quản trị cơ sở dữ liệu MariaDB thay vì MySQL hay Oracle thường có trong các hệ điều hành khác. Nhờ đó, tốc độ xử lý cơ sở dữ liệu của Mageia cũng được tối ưu hóa từ 3% – 5%.

linux-16

Phần mềm Slack

Slackware là phiên bản cũ nhất của hệ điều hành Linux. Nó được sử dụng rộng rãi vì nhẹ và có thể sử dụng trên các thiết bị cấp thấp.

linux-17

Chó con Linux

Phiên bản Linux cuối cùng là Puppy. Đây là phiên bản nhẹ nhất của hệ điều hành này, chỉ chiếm khoảng 300MB dung lượng. Mặc dù nhẹ như vậy, Puppy vẫn có khả năng hoạt động ổn định, mượt mà với hiệu suất cao trên các ứng dụng cơ bản. Đặc biệt, nếu bạn biết cách tùy chỉnh Puppy thì phiên bản này sẽ là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn.

linux-18

Như vậy, bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hệ điều hành Linux. Có thể khẳng định rằng, dù Windows và MacOS có phát triển mạnh mẽ đến đâu thì Linux vẫn luôn chiếm giữ một thị phần vững chắc, đặc biệt là đối với cộng đồng lập trình viên và những người yêu thích hệ điều hành này. Vậy nên, nếu bạn đang tìm kiếm một hệ điều hành nhẹ, ổn định, mượt mà và có tính bảo mật cao thì Linux sẽ là gợi ý hàng đầu dành cho bạn!

Xem thêm: