Hầu hết mọi người đều quen thuộc với bốn trạng thái của vật chất – rắn, lỏng, khí và plasma. Nhưng các nhà khoa học tại Đại học Radboud và Uppsala gần đây đã xác định được một trạng thái vật chất mới gọi là “kính quay cảm ứng”. Nó không chỉ khám phá ra một dạng vật chất mới mà còn có tiềm năng to lớn để xây dựng các nền tảng trí tuệ nhân tạo mới.
Thông thường, để tạo ra các cực Bắc và Nam trong từ trường của một nam châm thông thường, các nam châm nguyên tử trong vật liệu sẽ quay theo cùng một hướng. Tuy nhiên, đối với dạng thủy tinh quay, các nam châm nguyên tử của vật liệu hợp kim quay ngẫu nhiên theo mọi hướng khác nhau.
Tên gọi “spin glass” xuất phát từ cấu trúc tiến hóa vô định hình của các nguyên tử trong một mảnh thủy tinh. Điều này đôi khi xảy ra trong hợp kim, là sự kết hợp của kim loại với một hoặc nhiều nguyên tố khác trong cấu trúc vô định hình, nhưng không bao giờ có nguyên tố tinh khiết trong bảng tuần hoàn.
Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là các nhà nghiên cứu tại Radboud đã phát hiện ra rằng các nguyên tử spin có trật tự hoàn hảo của nguyên tố đất hiếm Neodymium quay giống như một vòng xoắn ốc, nhưng liên tục thay đổi mô hình của vòng xoắn ốc đó. Đây là biểu hiện của một dạng vật chất mới – được gọi là “kính spin tự cảm ứng”.
Phát hiện này mở ra khả năng rằng hành vi từ tính phức tạp và thủy tinh hóa này cũng có thể được quan sát thấy ở nhiều loại vật liệu khác, bao gồm các nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
“Khám phá này sẽ tinh chỉnh kiến thức sách giáo khoa về các tính chất cơ bản của vật chất”, Alexander Khajetoorians, giáo sư về kính hiển vi quét và là tác giả của nghiên cứu cho biết. “Hơn nữa, nó cũng cung cấp nền tảng vững chắc để phát triển các lý thuyết mới có thể kết nối vật lý với các lĩnh vực khác, ví dụ như lý thuyết khoa học thần kinh”.
“Sự tiến hóa phức tạp của Neodymium có thể là cơ sở cho các mô phỏng hành vi cơ bản được sử dụng trong trí tuệ nhân tạo”, Khajetoorians cho biết. “Tất cả các mẫu phức tạp được lưu trữ trong vật liệu này có thể được liên kết với nhận dạng hình ảnh”.
Với những tiến bộ trong AI và mức tiêu thụ năng lượng khổng lồ của nó, nhu cầu tạo ra một loại vật liệu mới có thể thực hiện các nhiệm vụ giống như não ngay trên phần cứng ngày càng tăng. “Bạn không bao giờ có thể chế tạo một máy tính giống như não bằng nam châm đơn giản, nhưng vật liệu có hành vi phức tạp này có thể là ứng cử viên tiềm năng.”
Tài liệu tham khảo ScienceDaily